Dzieci, kiedy coś je zainteresuje, potrafią w pełni się temu poświęcić – to dlatego tak często to właśnie maluchy mają bardzo sprecyzowane i często specyficzne hobby. Aby pojawiła się szansa na rozbudzenie ciekawości, najpierw musi pojawić się skupienie. Czy istnieją ćwiczenia na koncentrację? Jak wypracować większą uważność? I co ma z tym wspólnego kolorowanka dla dzieci?
Maluchy mają to, czego nie mamy my, dorośli – świetną pamięć. Rymy z wierszyków zapamiętują po pierwszym przeczytaniu, referują całe dialogi z ulubionych bajek i nucą bezbłędnie melodię piosenki, chociaż słyszały tylko urywek w radio. Robią to mimochodem. Nie wkładając w to siły realizują multitasking, o którym marzy każdy rodzic. Kiedy jednak trzeba się skupić – przeczytać dwie strony opowiadania do szkoły, nauczyć się pisania nowych literek albo cierpliwie podążać za linią, rysując szlaczki – wszystko staje się rozpraszaczem.
Umiejętność koncentracji nie pojawia się u maluchów od razu po urodzeniu. Dopiero mniej więcej około 4 roku życia maluchy nabywają zdolność intensywnego skupienia uwagi. I to nie na długo, bo trwa od 5 do maksymalnie 20 minut. Wraz z wiekiem ten czas sukcesywnie się zwiększa, jednak można podejmować dodatkowe aktywności, które go wydłużą lub ułatwią dziecku wejście w stan skupienia. Pisaliśmy już o tym, jak zachęcić dziecko do czytania. Teraz przyjrzyjmy się temu, jak popracować nad koncentracją.
Aby głowa mogła się skupić, musi być dobrze odżywiona. Zdrowe posiłki powinny być zbilansowane, pełne witamin i niezbędnych składników odżywczych. Paliwem dla mózgu są przede wszystkim węglowodany i glukoza. Na pamięć i koncentrację najsilniej wpływają:
Aby zadbać o jakość przekąsek, które dziecko chrupie w szkole lub na podwórku, warto poświęcić czas na edukację żywieniową i pokazywanie dziecku, że zdrowe posiłki mogą być smaczne i kolorowe. Można ryzykowanie liczyć na to, że maluch w szkolnym sklepiku sam podejmie rozsądne decyzje żywieniowe albo pakować gotowe przekąski do termicznych pojemników. Na wynos dobrze sprawdzą się suszone owoce, orzechy czy poręczne do zajadania mini kulki mozarelli.
Kolejnym czynnikiem, który ma duże znaczenie dla wsparcia pracy mózgu jest codzienna aktywność fizyczna. Zgodnie z zaleceniami NFZ-u już 10-20 minut ćwiczeń zwiększa poziom koncentracji i skupienia. Ruch działa pozytywnie na pracę układu nerwowego, a dodatkowo wspomaga dotlenienie organizmu. Najlepszym więc odpoczynkiem po szkole jest dla dziecka zabawa na świeżym powietrzu. Jak się okazuje, radosne bieganie z rówieśnikami, gra w piłkę albo jazda na rowerze będą lepszym przygotowaniem do rozwiązywania zadań domowych niż godziny spędzone w książkach.
Pamiętasz, że czterolatek jest w stanie utrzymać skupienie maksymalnie przez 20 minut? Warto podzielić naukę albo odrabianie pracy domowej na etapy trwające mniej więcej tyle czasu, a w przerwach między nimi zaproponować dziecku krótką gimnastykę. To mogą być skłony, podskoki, czy pajacyki albo nawet kilka podań piłki. Aktywne przerwy pozwolą odświeżyć głowę i przygotować ją na kolejną serię koncentracji.
Z aktywnością związany jest jeszcze jeden czynnik, ważny dla sprawnego funkcjonowania mózgu – sen. Odpoczynek ma ogromne znaczenie dla umiejętności skupiania się i koncentracji. Ważna jest nie tylko sama regeneracja, ale też czas, w którym dziecko nie jest wystawione na działanie dodatkowych bodźców i ma szanse na wyciszenie się.
Oczywiście dzieci niekoniecznie entuzjastycznie zareagują na propozycję dzielenia odrabiania pracy domowej na bloki przedzielone gimnastyką, która najpewniej będzie dla nich nudna i wydłuży męki związane z siedzeniem nad książkami. Żeby jakoś sobie z tym poradzić, warto ubrać je w zabawę. Jeśli malucha znudzi stanie na jednej nodze, może zainteresuje się rysowaniem kształtów w powietrzu, które równie dobrze trenuje koordynację i równowagę. Podskoki z powodzeniem można zastąpić „wyścigiem” w dotykanie części ciała, które dorosły losowo będzie wymieniał albo stara dobra rymowanka „głowa, ramiona, kolana, pięty” dobrze znana wszystkim przedszkolakom.
Można skorzystać z internetowych propozycji ćwiczeń na koncentrację dla dzieci do wydruku, ale z pewnością lepiej sprawdzi się zestaw ułożony pod indywidualne potrzeby i zainteresowania malucha.
Na koniec warto wspomnieć o jednej z najbardziej uniwersalnych, jeśli chodzi o wsparcie rozwoju dziecka, zabaw, czyli kolorowanie. Bardziej lub mniej precyzyjne wypełnianie kolorem kształtów w kolorowance ćwiczy motorykę małą, uczy precyzji, redukuje poziom stresu, rozwija kreatywność, kształtuje poczucie estetyki…
… i oczywiście poprawia koncentrację.
Nie ważne czy kupiona w sklepie, zrobiona własnoręcznie przez rodzica, czy znaleziona w internecie kolorowanka do druku –kolorowanie pozwala w pełni skupić się na jednej czynności, odciąć od rozpraszaczy i myśleć jedynie o doborze kolorów. Dzięki temu maluch uczy się izolować uwagę i wyciszać inne bodźce, co w konsekwencji wydłuża czas intencjonalnego skupienia na przykład na nauce pisania cyferek albo zapamiętywania tekstu rymowanki na występ.
Kolorowanie pomaga się wyciszyć i uregulować system nerwowy, co sprawia, że mózg ma większe możliwości przyswajania informacji. Warto więc nie tylko wcisnąć kolorowanie w przerwy od nauki, ale też uczyć się podczas rysowania po kolorowance dla dzieci. Skupiona na kolorach głowa malucha pozwoli mu zapamiętać informacje sprawniej i trwalej, a sam proces uczenia się stanie się przyjemny i angażujący.