Mózgi dzieci najlepiej rozwijają się przez zabawę. Aby skutecznie poznawać świat, maluchy muszą poznawać nie tylko fakty, ale też sposoby działania i radzenia sobie w różnych sytuacjach. Jako że nie jesteśmy w stanie postawić ich przed każdym wyzwaniem, jakie może spotkać je w przyszłości, z pomocą przychodzi zabawa.
Procesy poznawcze dzieci badano wieloma metodami, na różnych próbach i w różnych miejscach na świecie. Większość wniosków była jednak spójna, a główna myśl, jaką można z nich wyciągnąć to fakt, że maluchy uczą się funkcjonowania w świecie poprzez doświadczanie i przebywanie w grupie rówieśniczej.
Maluchy skupione są na swoich potrzebach – płaczem informują opiekunów, że pora na przekąskę, w dodatkowej bluzce jest im za gorąco, a ząbkowanie to ból nie do zniesienia. Dopiero w wieku przedszkolnym rodzi się ciekawość drugiego człowieka i otaczającego świata, kształtują się empatia i intuicja. Aby zabawki edukacyjne dla 3 latka miały szansę go zainteresować, powinny pobudzać w nim analityczne i dydaktyczne myślenie. Dobrze też, jeśli uczą czegoś o świecie i pozwalają odkrywać jego tajemnice. Bardzo fajnie sprawdzą się wszystkie zestawy polegające na działaniu według schematu, na przykład kolorowanie lub przyklejanie po numerach. Wyklejanki dodatkowo pozytywnie wpływają na rozwój motoryki małej: pozwalają trenować chwyt, dysocjację palców i koordynację ręka-oko.
Każde dziecko przechodzi etap, w którym koniecznie musi znać przyczynę wszystkich wydarzeń i zjawisk, a nawet rozwiązanie dylematu: czy pierwsze było jajko, czy kura? Wtedy podążają jak cień za rodzicami, zadając w nieskończoność pytanie „a dlaczego?”. Zaspokajanie ciekawości malucha to prawdziwe wyzwanie, dlatego warto uzbroić się w cierpliwość i akcesoria, które ułatwią opowiadanie świata. Pomocne mogą okazać się tablice do rysowania, które pozwalają na wygodne narysowanie schematu, posługiwanie się strzałkami i dotarcie do wyobraźni przestrzennej malucha. Metody plastyczne znacznie ułatwiają rozwiewanie wątpliwości dziecka na temat wyglądu, różnorodności i zjawisk abstrakcyjnych. W zależności od potrzeb można wykorzystywać tablice suchościeralne lub podświetlane tablice z zestawem szablonów.
Trzylatki w swoim słowniku mają około tysiąca słów, pięciolatek zna ich już dwa razy więcej. Z wiekiem zwiększa się zasób słów, o czym przekonują się rodzice wygadanych nastolatków. Im dziecko jest starsze, tym lepiej wykorzystuje też dedukcję, potrafiąc powiązać przyczynę działania z jego skutkiem. Malucha łatwo jednak rozproszyć, przez co ich kiełkujące wnioskowanie nie ma szans przerodzić się w filozoficzną zadumę. Dzięki grom edukacyjnym można z powodzeniem trenować koncentrację i pamięć, a przy tym spędzać czas w miłej atmosferze. Polecamy sięgać po zabawy wymagające zapamiętywania i kojarzenia faktów, na przykład memory. W internecie dostępne są gotowe karty do wycięcia, a nawet memory w formie gry dla dzieci online. Jako że wpływ telefonu na rozwój dziecka zwykle nie jest oceniany pozytywnie, lepiej samodzielnie przygotować karty, wprowadzając do zabawy element kreatywny. Zestawy kreatywne oferują dodatkowe urozmaicenie, zastępując tradycyjne karty ciekawymi figurkami lub pionkami o nietypowych kształtach.
Teraz wytrącimy argument z ręki tym rodzicom, którzy próbują zagonić dzieci do nauki, traktując zabawę jako stratę czasu. Dzieci są stworzone do tego, by się bawić i to właśnie zabawa najlepiej wpływa na ich rozwój. Swobodne spędzanie czasu na przyjemnościach rozbudza ciekawość i zainteresowania, kształtuje sprawność manualną i wytwałość, a także zachęca do dzielenia się wrażeniami i emocjami. Nie ma więc znaczenia, czy maluch sięga po drewniane zabawki edukacyjne, plastikowe klocki czy bawi się w odgrywanie ról – każdy rodzaj zabawy rozwija jego wyobraźnię, emocjonalność i koordynację.
To, co możemy zarobić, by wspierać rozwój mózgu dziecka, to wnikliwe obserwowanie kierunku, w którym rozwijają się jego zainteresowania i zachęcanie do aktywności, które się z nimi wiążą. Jeśli maluch lubi majsterkowanie i precyzyjne dłubanie przy detalach, może zainteresuje się zestawami kreatywnymi do tworzenia bransoletek lub breloczków. Kiedy poświęca dużo uwagi budowaniu i zabawom konstrukcyjnym, warto zaproponować mu lepienie z masy plastycznej lub układanie puzzli 3D. Jeżeli natomiast uwielbia zabawy aktorskie, a jego fantazja nie ma granic, ciekawym rozwiązaniem będzie wspólne przygotowywanie kostiumów i rekwizytów.
Myśląc o rozwoju dziecka, martwimy się o zdolności ruchowe, sprawność fizyczną i zdrowe ciało. W szaleństwie, jakie towarzyszy pierwszym okresom życia dziecka, często zapominamy o tym, że częścią ciała dziecka, o którą powinniśmy się najbardziej troszczyć jest mózg. Zdolność uczenia się i przyswajania informacji rozwija się zanim maluch zasiądzie w szkolnej ławce, dlatego tak ważne jest wspieranie tego ukrytego w głowie centrum dowodzenia już w pierwszych latach życia. Zabawki edukacyjne dla rocznego dziecka nie będą oczywiście wymagały od niego obliczania ułamków czy budowania skomplikowanych konstrukcji z klocków. W znacznie prostszy sposób można stymulować system nerwowy, a tym samym pobudzać umysł do intensywnej pracy. Do takiego treningu świetnie sprawdzają się na przykład wycinanki. Manewrowanie bezpiecznymi, plastikowymi nożyczkami wymaga skupienia i koncentracji, a dopasowywanie do siebie kształtów pociętej kartki to ciekawa wersja puzzli DIY.
Starsze dzieci warto angażować w rozrywki, które będą łączyły w sobie elementy ćwiczeń intelektualnych i manualnych. Zabawki edukacyjne dla 2 latka powinny uprzyjemniać pracę nad prawidłowym chwytem i manewrowaniem poszczególnymi palcami. Z naszego doświadczenia wiemy, że świetnie sprawdzają się do tego mozaiki i wyklejanki. Łapanie drobnych elementów i tworzenie z nich spójnej kompozycji gwarantuje rozrywkę, rozwój i relaks. Warto o tym pamiętać, ponieważ niejednokrotnie badania potwierdzały, że zrelaksowana głowa może więcej.